Yunanistan'ın Ege Denizi'ndeki Karasuları Gelişmeleri ve Türkiye'nin Tepkisi
Yunanistan'ın Ege Denizi'ndeki Karasuları Gelişmeleri ve Türkiye'nin Tepkisi
Yunanistan’ın Ege Denizi’nde karasularını 12 mile çıkarma girişimi, Türkiye’nin ulusal güvenliğini tehdit eden bir durum olarak değerlendiriliyor. Bu durum, 1995 yılında TBMM gündemine taşındı ve alınan karar, ‘Casus Belli’ olarak adlandırıldı. Türkiye, Yunanistan’ın bu adımını savaş nedeni sayarak, hükümete tüm yetkilerin verilmesini kararlaştırdı.
Casus Belli Kararı ve Tarihsel Arka Plan
Yunanistan’ın Ege Denizi’nde karasularını 12 mile çıkarma girişimi, ilk olarak 8 Haziran 1995’te TBMM gündemine taşındı. Bu adım, Türkiye için bir tehdit olarak algılandı ve TBMM Başkanvekili Kamer Genç’in yönettiği oturumda oy birliği ile alınan karara “Casus Belli” adı verildi. Kararda, “Yunanistan karasularını 6 milin üzerine çıkarırsa, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetine, askeri olanlar da dahil, tüm yetkiler verilmiştir” denildi.
Bu karar, dönemin siyasi liderleri tarafından desteklendi. DYP’li Turhan Tayan, İhsan Saraçlar ve Nevzat Ercan, CHP’li Abdülkadir Ateş, ANAP’lı Hasan Korkmazcan gibi isimlerin imzalarıyla güçlendirildi. Ancak, 10 yıl sonra AKP’li Bülent Arınç, bu kararın kaldırılmasını istedi. Bu talep, büyük tepkiyle karşılandı ve 30 yıl önce alınan karar hâlâ yürürlükte.
Ege Denizi'ndeki Karasularının Tarihçesi
Kararda, Ege’deki dengelerin 24 Temmuz 1923 tarihli Lozan Antlaşması ile kurulduğu ifade edildi. O tarihte her iki ülkenin karasuları 3 deniz mili olarak belirlenmişti. Yunanistan, 8 Ekim 1936’da karasularını 6 deniz miline çıkararak Ege’nin yüzde 43,68’ini egemenliği altına aldı. Türkiye ise 1964’te 6 mile çıkarılan karasuları ile Ege’nin yaklaşık yüzde 7’lik bölümünü kontrol etmektedir.
Yunanistan’ın karasularını 12 mile çıkarması durumunda, Ege’nin yaklaşık yüzde 72’sini egemenliği altına alacağı belirtiliyor. Bu durum, Türkiye’nin dünya denizlerine Yunan karasularından geçerek ulaşmasına yol açacak bir tehdit oluşturuyor. TBMM, Yunanistan’ın karasularını 6 milin ötesine çıkarması halinde, ülkenin hayati menfaatlerini muhafaza ve müdafaa için hükümete tüm yetkilerin verilmesini kararlaştırmıştır.
