Türkiye Makarna Sektöründe Rekabet Artıyor: Yeni Yatırımlar ve Hedefler
Türkiye Makarna Sektöründe Rekabet Artıyor: Yeni Yatırımlar ve Hedefler
Türkiye, makarna sektöründe dünya genelinde üçüncü sırada yer alıyor. Bu yıl faaliyete girecek yatırımlarla birlikte rekabetin artması bekleniyor. Sektörün yıllık üretim kapasitesi 3 milyon ton olarak belirlenmiş durumda. Bunun 1,5 milyon tonu ihracata gönderiliyor. İç pazar tüketimi ise 650 bin ton olarak kaydediliyor. Geriye kalan 850 bin ton ise kapasite fazlası oluşturuyor. Yeni tesislerin açılmasıyla birlikte rekabetin daha da kızışması öngörülüyor.
Yeni Yatırımlar ve Kapasite Artışı
Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği (TMSD) Başkanı Aykut Göymen, bu yıl Mardin ve Şanlıurfa’da 8 yeni makarna hattının devreye gireceğini belirtti. Bu yeni yatırımlar, sektörün dolması gereken 850 bin ton boş kapasitesini hedefliyor. İç pazarda rekabetin artması bekleniyor. Mardin ve Şanlıurfa’daki yeni fabrikalar, iç pazarın yanı sıra Afrika pazarında da önemli bir rol oynayacak.
Ayrıca, Afrika'da yeni fabrikaların kurulmasıyla birlikte rekabetin artacağına dikkat çekiliyor. Göymen, “Afrika kıtasına sadece 2025 yılında 50'nin üzerinde hat satışı yapıldı” diyerek, bu durumun sektördeki rekabeti artıracağını ifade etti. Yeni tesislerin açılması, mevcut fabrikaların kârlılığını etkileyebilir.
İhracat Hedefleri ve Pazar Analizi
2025 yılı hedefleri arasında 1,5 milyon tonluk ihracat rakamını korumak yer alıyor. 933,2 milyon dolarlık ihracat yapıldığı belirtiliyor. Ancak, Avrupa Birliği ve ABD pazarlarında yaşanan zorluklar, Türk üreticilerin bu pazarlara yeterince ihracat yapmasını engelliyor. Göymen, “Diğer yandan, Avrupa Birliği’ne 20 bin ton kota sınırı olması ve ABD pazarına yüzde 64 oranında anti dampik vergisinden dolayı Türk üreticiler söz konusu pazarlara ürün ihraç edemiyor” dedi.
Yeni pazarlar olarak Afrika, Güney Amerika ve Uzakdoğu öne çıkıyor. Bu pazarların potansiyeli göz önüne alındığında, 1,5 milyon tonluk ihracat hedefinin ulaşılabilir olduğu düşünülüyor. Ancak, yeni tesislerin açılmasıyla birlikte rekabetin artması, mevcut fabrikaların pazar payını etkileyebilir.
Rekabetin Artması ve Kârlılık Sorunları
Yeni kurulan tesislerin pazarda rekabet oluşturacağına dikkat çeken Göymen, geçmişte halı fabrikalarının yaşadığı kârlılık sorunlarına da değindi. Yeterince kâr edemeyen fabrikaların kapanma riski bulunuyor. “Umarız kimse kapatmaz ve herkesin işi yolunda gider” diyen Göymen, tüketimin belli olduğunu ve üretimin arttığını vurguladı.
Ortalama ihracat birim değeri 720 dolar olarak belirlenmiş. Geçen yıl makarna ihracatında miktar bakımından yüzde 8 oranında artış yaşandığı belirtiliyor. Uzakdoğu pazarında tonunu 1.000 dolara, Afrika'da ise 650 dolara satış yapıldığı ifade ediliyor. Türkiye, şu anda hizmet ettiği pazarlarda bir marka konumunda.
Gelecek Beklentileri ve Yatırımlar
Aykut Göymen, yeni yatırımların fizibilitesinin yapılmadan sektöre girmesinin iyi olmadığını belirtti. Yeni yatırımların fiyat rekabetini artıracağına vurgu yaparak, “Bu durum zaten cüzi kârlarla çalışan sektörün kârlılığını daha da düşmesi anlamına geliyor” dedi. 2025 yılı içinde kurulması netleşen üç tesisin Şanlıurfa ve Mardin'de yer alacağı bilgisi verildi.
Afrika'da yeni fabrikaların kurulmasıyla rekabet şansının azalacağı düşünülüyor. Gana, Nijerya ve Nijer'de kurulan yeni tesisler, 2025 yılında devreye girecek. Ortalama bir hat günlük yaklaşık 100 ton makarna üretiyor. Aylık 150 bin ton, yıllık ise 1,8 milyon ton kapasiteden bahsediliyor.
