Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan geçtiğimiz günlerde ‘orta gelirliler’ için konut müjdesi geldi. Ancak, bu kampanya birçok eleştiri aldı. Barınma krizi en çok dar ve orta gelirlileri etkilerken, kampanyanın detayları vatandaşları hayal kırıklığına uğrattı. 2+1 daire almak için gereken yüksek taksitler, bu kampanyanın amacını sorgulattı.
Kampanya ile 2+1 bir daire almak için 120 ay boyunca her ay 779 bin 959 TL ödemek gerekiyor. Açıklandığı günden bu yana eleştirilen kampanya, zenginlere yaradığı iddialarıyla gündeme geldi. Kampanya, toplamda 24 projeyi kapsıyor ve bu projelerden biri de İstanbul Sarıyer’deki Seyrantepe Mahallesi’ndeki ‘Yeni Levent’ projesi.
Proje, 53 bin metrekarelik konut alanı ve 12 bin metrekarelik okul alanı ile dikkat çekiyor. Projede yaklaşık 1.200 konut olduğu ifade ediliyor. Ancak, 1+1 dairelerin fiyatı 23 milyon 467 bin liradan, 2+1 dairelerin fiyatı ise 35 milyon 510 bin liradan başlıyor. Bu fiyatlar, orta gelirli vatandaşlar için ulaşılması zor bir seviyede kalıyor.
Projedeki 1+1 dairelerin Emlak Konut’un kampanyası dahilinde olmadığı öne sürüldü. 2+1 dairelerde ise iki ödeme seçeneği sunuluyor. Peşinatsız, yüzde 1.99 aylık faiz oranı ile 120 ay taksit seçeneği ile yapılan ödemelerde aylık taksit oranı 779 bin 959 TL. Böylece dairenin fiyatı 93 milyon lirayı aşıyor.
İkinci seçenekte ise peşinatsız alımlarda 6 ay sonra yüzde 30 ara ödeme yapılması gerekiyor. Yüzde 0.99 aylık faiz oranı ile 24 ay taksit seçeneği ile yapılan alımlarda ise 2+1 daire için aylık ödenmesi gereken taksit tutarı 1 milyon 168 bin lira 713 TL’ye yükseliyor. Bu durum, birçok vatandaşın konut sahibi olma hayalini zorlaştırıyor.
İktidarın orta gelirliler için duyurduğu kampanya, vatandaşların aylık gelirinin ne kadar olması gerektiği sorusunu gündeme getiriyor. Bankalar tarafından kredi hesaplaması yapılırken, hane gelirinin yüzde 50’sini geçmeyecek şekilde planlama yapılması dikkate alındığında, aylık 779 bin liralık taksitin ödenebilmesi için hanehalkının toplam gelirinin 1.5 milyonu bulması gerekiyor.
Kısacası, bakanlığın açıkladığı kampanyaya göre Türkiye’de orta gelirli olabilmek için aylık toplam hane gelirinin 1 milyon 558 bin lirayı bulması şart. Bu durum, birçok kişinin konut sahibi olma hayalini daha da uzaklaştırıyor.
Proje alanı, önceki yıllarda polis lojmanları arazisiydi. Yaklaşık 1.500 lojman bulunuyordu. Ordu ve emniyete ait araziler gibi kamuya ait alanların ranta açılmasının bir örneği de burada yaşandı. Beşiktaş-Şişli-Sarıyer hattının ortasında bulunan Seyrantepe Polis Lojmanları arazisi, önce TOKİ’ye devredildi, sonra Emlak Konut’a geçti.
Proje inşa edilmesi için ihale düzenlendi ve ihaleyi DAP Yapı’nın iştiraki şirket kazandı. DAP Yapı, 2022’de araziye yapacağı lüks konut projesinin kapasite artışı için bakanlığa başvurdu ve projedeki konut sayısı 453'ten 958'e çıktı. Bu durum, kamuya ait alanların nasıl değerlendirildiğini bir kez daha gözler önüne serdi.